“Last mile là gì?” là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi nói đến quy trình giao hàng trong thương mại điện tử và logistics. Giai đoạn “last mile” đóng vai trò quan trọng trong việc đưa sản phẩm từ trung tâm phân phối đến tận tay người tiêu dùng, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm khách hàng và hiệu quả kinh doanh. Trong bài viết này, Project Shipping sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về khái niệm “last mile” và quy trình giao hàng chặng cuối để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng cũng như các bước triển khai của nó.
Last mile là gì?
Giao hàng chặng cuối (Last Mile Delivery) là giai đoạn vận chuyển hàng hóa từ trung tâm phân phối hoặc kho bãi đến tận tay người tiêu dùng. Ví dụ điển hình của quá trình này bao gồm việc giao đơn hàng từ các sàn thương mại điện tử hoặc các cửa hàng trực tuyến trực tiếp đến khách hàng.
Giao hàng chặng cuối đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng, từ đó giúp doanh nghiệp duy trì hiệu quả kinh doanh và tăng trưởng lợi nhuận. Đây cũng là yếu tố cốt lõi để đảm bảo quy trình cung ứng hàng hóa diễn ra suôn sẻ, đồng thời thúc đẩy hoạt động mua sắm qua các kênh bán buôn, bán lẻ và thương mại điện tử.
Thuật ngữ “Last mile” ban đầu được sử dụng trong ngành viễn thông, nhưng sau đó đã được mở rộng để áp dụng trong lĩnh vực quản lý chuỗi cung ứng. Trong chuỗi cung ứng, vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt và đường biển là phương thức hiệu quả, tiết kiệm chi phí nhất cho các chuyến đi dài. Tuy nhiên, khi hàng hóa đến các ga tàu hoặc bến cảng, chúng cần được vận chuyển tiếp đến điểm đến cuối cùng.
Giai đoạn vận chuyển cuối cùng này thường kém hiệu quả hơn so với các chuyến đi dài bằng đường sắt hoặc đường biển. Thông thường, chi phí cho chặng “last mile” chiếm từ 28% đến 40% tổng chi phí vận chuyển của toàn bộ hành trình. Điều đáng lưu ý là chặng cuối này thường gặp nhiều thách thức, đặc biệt khi giao hàng tại các khu vực đô thị, nơi tập trung nhiều cửa hàng bán lẻ, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn giao thông và các vấn đề về an toàn.
Đặc điểm của last mile
Việc cung cấp dịch vụ viễn thông và nội dung truyền thông yêu cầu tốc độ nhanh chóng và độ chính xác cao đến các khu vực đông dân cư. Một ví dụ điển hình là đường truyền dẫn đến các khu vực ngoại ô hoặc đô thị, với hệ thống các nhánh nhỏ lan tỏa qua nhiều tòa nhà và con phố, nhằm phục vụ những khách hàng đang sống và làm việc tại đó. Quá trình truyền tải dữ liệu từ các khu vực ven đô vào trung tâm thành phố chính là một dạng của dịch vụ “chặng cuối”.
Các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông và truyền thông, từ cáp băng thông rộng, vệ tinh đến mạng không dây, đều đang nỗ lực nâng cấp các hệ thống phân phối cũ và xây dựng mạng lưới mới để đáp ứng nhu cầu băng thông cao của người tiêu dùng, đặc biệt là cho việc truyền phát video trên TV, máy tính và thiết bị di động. Tuy nhiên, việc triển khai các giải pháp công nghệ cho “chặng cuối” này không chỉ mất thời gian mà còn có nguy cơ bị lỗi thời do sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ.
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, dịch vụ logistics chặng cuối trong phân phối sản phẩm đã trở thành trọng tâm của các nhà bán lẻ. Sự yêu cầu về việc giao hàng nhanh chóng và hiệu quả của người tiêu dùng đã tạo ra lợi thế cạnh tranh cho những nhà bán lẻ có thể đáp ứng nhu cầu này với chi phí tối thiểu hoặc không tính phí.
Quy trình giao hàng last mile
Quy trình giao hàng chặng cuối được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Triển khai giao hàng chặng cuối
Sau khi đơn hàng được đặt, cả người gửi và người nhận đều cần theo dõi quá trình vận chuyển. Cụ thể, người nhận sẽ liên tục cập nhật trạng thái đơn hàng trên ứng dụng hoặc website để người gửi có thể dễ dàng giám sát quá trình giao hàng.
Bước 2: Vận chuyển hàng hóa đến trung tâm phân phối
Đơn hàng được chuyển tới trung tâm vận chuyển, hay còn gọi là bưu cục, nơi hệ thống sẽ cập nhật và khởi động quá trình giao hàng chặng cuối. Đơn vị vận chuyển phải đảm bảo hàng hóa từ bưu cục đến tay người nhận trong thời gian ngắn nhất, giúp gia tăng sự hài lòng và khuyến khích người gửi tiếp tục sử dụng dịch vụ.
Bước 3: Phân loại hàng hóa theo tuyến đường
Sau đó, đơn hàng được xử lý và phân loại dựa trên điểm đến cuối cùng và các tuyến đường giao hàng phù hợp. Ở giai đoạn này, đơn vị vận chuyển sẽ thực hiện việc phân loại để đảm bảo hiệu quả giao hàng.
Bước 4: Scan mã đơn hàng và cập nhật trạng thái
Trước khi hàng được đưa lên xe, mã đơn hàng sẽ được quét để cập nhật thông tin trạng thái. Tình trạng của đơn hàng sẽ được gửi đến người nhận, giúp họ theo dõi quá trình giao hàng một cách chính xác. Quy trình này nhằm giảm thiểu nguy cơ thất lạc hàng hóa, bảo vệ uy tín và tài chính của doanh nghiệp.
Bước 5: Giao hàng và xác nhận hoàn tất
Khi hàng được giao thành công, người nhận sẽ nhận biên nhận hoặc chứng nhận giao hàng. Đơn vị vận chuyển sau đó sẽ cập nhật trạng thái và xác nhận quá trình giao hàng chặng cuối đã hoàn tất.
